ALLEGRI: "CECHY POMOCNIKÓW W TRZYOSOBOWEJ LINII POMOCY" (1)

Massimiliano Allegri niewątpliwie jest trenerem, który wzbudza wiele emocji. Szczególnie wśród sympatyków Milanu, którzy często zarzucają mu zbyt zachowawcze nastawienie, prowincjonalną mentalność i brak charakteru. Z drugiej strony Allegri ma na swoim koncie mistrzostwo, wicemistrzostwo Włoch oraz zajęte 3. miejsce w sezonie, w którym zarząd rozmontował mu szkielet zespołu. O pochodzącym z Livorno szkoleniowcu pochlebnie wypowiadają się również najważniejsi włoscy trenerzy ostatnich lat z Fabio Capello, Cesare Prandellim i Marcello Lippim na czele. Po cichu mówi się, że Allegri miałby objąć stanowisko selekcjonera po Mistrzostwach Świata w Brazylii. Jaka jest zatem prawda o obecnym opiekunie Milanu: prowincjonalny rzemieślnik czy czołowy włoski fachowiec umiejący pracować w każdych warunkach? Kluczem do tego może być lepsze poznanie filozofii gry Massimiliano Allegriego. Dlatego też oddaję w ręce czytelników tłumaczenie pracy dyplomowej w/w ze szkoły trenerskiej w Coverciano, które w języku włoskim dostępne jest na stronie sektora technicznego włoskiej federacji. Ze względu na to, że blog z gumy nie jest, dzielę tłumaczenie na części. Poniżej część pierwsza.

Massimiliano Allegri - pierwszy z prawej (fot. flckr.com)

1. WPROWADZENIE

We współczesnym futbolu używa się wielu różnych systemów gry, biorąc pod uwagę cechy fizyczne, techniczne oraz mentalne piłkarzy, których trener ma do dyspozycji.

Pokażę kilka systemów opartych o rolę pomocników, lecz nie będę się rozwlekał nad tymi, stosowanymi w zależności od charakterystyk przeciwnika. Zajęłoby to bowiem zbyt dużo miejsca oraz odwiodłoby od zadania, które sobie postawiłem.

Ostatnio zakończony sezon piłkarski (2004/05) był moim drugim doświadczeniem w roli trenera. Musiałem zmierzyć się z problemem dotyczącym wyboru systemu gry, nie znając cech poszczególnych zawodników, których klub – SPAL – oddał do mojej dyspozycji. Do zespołu dołączyłem bowiem zaledwie dzień przed wyjazdem na zgrupowanie. Musiałem zatem poświęcić trochę czasu, by wybrać system gry, który będę stosował, by jak najlepiej wykorzystać umiejętności poszczególnych graczy. Początkowo myślałem o zastosowaniu 4-4-2: systemu, który zapewnia przynajmniej dobrą organizację gry obronnej. Później, z powodu wąskiej kadry oraz różnych kontuzji, przeszedłem do stosowania 4-3-3 (patrz Fig.1 poniżej)

Fig. 1

Pierwsze osiem spotkań rozegraliśmy stosując ten system. Następnie zmieniłem ustawienie pomocników: zamiast grać nisko ustawionym rozgrywającym nr 4 (patrz Fig. 1), odwróciłem trójkąt w środku pola i ustawiłem zespół z dwoma środkowymi pomocnikami i wysuniętym rozgrywającym (patrz Fig. 2), utrzymując zawsze dwóch bocznych i jednego środkowego gracza w ataku oraz czwórkę defensorów:

Fig. 2

2. CECHY POMOCNIKÓW

Kolejno: piłka, zawodnik, przeciwnik, ruch piłki, ruch zawodnika bez piłki, prowadzenie piłki, kolejność podań

Cechy taktyczne oraz techniczne trójki pomocników muszą być różne w zależności od tego, czy wybiera się grę z pomocnikiem nr 4 ustawionym przed linią obrony i dwójką środkowych nr 8 i nr 10 (Fig. 1) lub z dwójką środkowych nr 8 i nr 4 przed czwórką obrońców oraz trequartistą przed dwójką środkowych pomocników (Fig. 2).

Zacznę od omówienia cech poszczególnych zawodników (pomocników), by przejść później do przedstawienia wad i zalet, które napotyka się, gdy drużyna jest lub nie jest w posiadaniu piłki.

2.1 Trójkąt z wierzchołkiem ustawionym nisko

Zobaczmy, jakie cechy muszą posiadać zawodnicy, gdy drużyna gra z nisko ustawionym wierzchołkiem.

Fig. 3

Idealny pomocnik grający przed linią obrony (nr 4, "reżyser") powinien przedewszystkim cechować się:

• wielką charyzmą, by jak najlepiej dowodzić dwójką środkowych pomocników nr 8 i nr 4 oraz trójką graczy w ataku nr 7, nr 9 i nr 11, gdy drużyna nie jest w posiadaniu piłki

Przykład:

Gdy przeciwnik rozpoczyna budowanie akcji, "reżyser" (nr 4) musi decydować o momencie wyjścia bocznych napastników (nr 7 i nr 11) oraz dwójki środkowych pomocników (nr 8 i nr 10) skracając pole gry poprzez wyjście do przodu; w tym samym czasie nr 9 odcina drogę podania od D do C.

Fig. 4

Ważne: gdy nasza drużyna kończy akcję, cofnięty "reżyser" ma za zadanie natychmiast przywołać dwójkę pomocników oraz tercet napastników do zajęcia właściwych pozycji, by móc zorganizować odbiór piłki.

W przypadku, gdy trzej napastnicy zostają wykluczeni z fazy odbioru piłki, zachowanie trójki pomocników i czwórki obrońców powinno być następujące:

1. nie dać się minąć, lecz spowalniać akcję przeciwnika cofając się
2. Nr 8 podchodzi pod 3, nr 4 zajmuje miejsce nr 8 a nr 10, obniżając swoje położenie, przesuwa się w kierunku środka

Fig. 5

W sytuacji, w której trzeba bronić się sześcioma zawodnikami przeciwko akcji prowadzonej środkiem, należy:

1. nie dać się minąć, lecz spowalniać akcję przeciwnika
2. "reżyser" nr 4 stara się ograniczyć czas i miejsce zawodnikowi z piłką A oraz przywołując nr 8, by ten dał mu wsparcie i asekurował go, gdy kwartet obrońców z tyłu pozostaje ustawiony wąsko:

Fig. 6

"Reżyser" (nr 4) powinien ponadto charakteryzować się:

• dobrą techniką, by móc regulować tempo gry
• świetnym wyczuciem pozycji (zmysłem taktycznym), by móc zawsze pokazywać się do gry i być punktem odniesienia dla kolegów z zespołu
• świetnym długim i celnym podaniem zarówno by móc natychmiastowo przeprowadzić zespół z fazy defensywnej do ofensywy (kontratak), jak i po to, by móc zmienić stronę gry poprzez przerzut na drugie skrzydło, gdy zespół jest naciskany w ataku pozycyjnym

Musi również potrafić zagrać prostopadłą piłkę i nie może nigdy tracić pozycji poprzez złe ustawienie, gdyż w fazie defensywnej może on ubezpieczać czwórkę defensorów, próbując zatrzymać zagrania przeciwnika (przechwyt podań).

Fig. 7

Ogromny zmysł taktyczny wydaje się zatem kluczowy dla zawodnika pełniącego tę rolę. Jego wejścia ofensywne podczas meczów będą rzadkie i dobrze przemyślane. Wszystko to, by nie pozostawiać środkowej strefy boiska niezabezpieczonej. Musi on zapewnić równowagę drużynie w najbardziej newralgicznej części boiska.

W odróżnieniu od "reżysera", dwójka środkowych pomocników (nr 8 i nr 10) musi charakteryzować się wybieganiem i dobrą kondycją. Głównie dlatego, że gdy zespół gra z jednym środkowym napastnikiem i dwoma bocznymi, wymaga się od środkowych pomocników częstych wejść ofensywnych bez piłki.

Wejścia ofensywne w różnych wariantach gry w ataku są kluczowe dla wypracowania sobie okazji do strzału z dystansu lub dla zakończenia akcji za pomocą ewentualnych zagrań kombinacyjnych skonstruowanych po drugiej stronie boiska (np. Dośrodkowanie).

Zazwyczaj jeden tej dwójki (przyjęło się, że jest to nr 10) musi cechować się:

• umiejętnością stworzenia przewagi liczebnej za pomocą dryblingu
• umiejętnością tzw. ostatniego podania
• dobrym strzałem z dystansu
• umiejętnością zagrania prostopadłej piłki tak, by uruchomić któregoś z trójki napastników

W odróżnieniu od nr 10, nr 8 musi cechować się:

• lepszymi umiejętnościami taktycznymi
• w większym stopniu pomagać kolegom z formacji
• więcej pracować, gdy drużyna nie jest w posiadaniu piłki
• pomagać "reżyserowi" (nr 4) w zapewnieniu równowagi w środku pola i w odbiorze piłki

Nawet jeśli nr 8 technicznie nie jest tak zaawansowany jak nr 10, musi umieć podłączyć się do akcji ofensywnej, by ewentualnie zakończyć akcję (strzał z dystansu). Nr 8 musi również być silny fizycznie oraz dobrze grać głową, by móc wygrywać pojedynki powietrzne.

(...)